Bouillon 47
Inhoud:
Berichten >750 kilometer voor een toetje >Hoorntjes des overvloeds >Van dakdekker tot kok >Hun verjaardag >Op reis met Colonel Sanders >FriesFranse wijn >Asterix en Opperdoes >Met levenskracht hoef je niet dood te gaan >Vikingen in de keuken >Landhuishotel De Bloemenbeek >Rqaddid, een ranzige zonnespijs >Dineren bij de Tolstoj’s >Valaiswijnen >Het zwarte imago van Monsanto >Geile trollen en oereten >Rode draad >Duizend kilo uien in een bad >Côte de bouillon! Rosé >Eet matig en je wordt honderd >Aardbei en yoghurt, een gelukkig huwelijk? >Bierboeken
>Aga >Ambassadeurs >Bouillon! Leest >Wie werkten mee
750 kilometer voor een toetje Ergens in de winter zie ik op Canvas TV de Engelse Fransman Raymond Blanc aan het werk. Hij heeft al sinds mensenheugenis met zijn Manoir aux Quat’Saisons in de buurt van Oxford twee Michelin sterren. Per jaar komen er 85.000 eters aanschuiven in het prachtige buiten bij Great Milton, een gat van twee straten. Die mogen kiezen uit vijf gangen voor 100 pond of acht gangen voor 150 pond. Jaja, rekent maar uit, dat zijn nog eens omzetten. Blanc laat op tv zien hoe hij een soufflé maakt in een minuscuul pannetje. Geen oven komt er aan te pas. Op een goed moment, ik zit dan al op het puntje van mijn stoel, tilt hij het pannetje voorzichtig van de plaat en draait het om op een bord. >>
|  |
 | Hoorntjes des overvloeds Een Alex van Warmerdam-tafereel. Het is 1950, een nieuwe wijk verrijst aan de rand van de stad. Een hittegolf legt het leven lam. Dan rijdt een ijskarretje langs de rijtjeshuizen. De ijscoman belt. Italiaans ijs van Talamini! De deuren gaan open. Kinderen stormen naar buiten, hier en daar gevolgd door een vrouw met een hoofddoek. De kinderen likken meteen aan hun ijsje, maar die moeders, die bewaren het en lopen er snel mee hun huizen in. Likken in het openbaar dóe je niet als dame. Liever vlekken van een lekkend ijsje, dan zichtbaar je tong laten krullen om het bevroren genot. De onzedelijkheid! De eerste bekende Nederlandse ijseter is stadhouder Willem V. Twaalf differente soorten krijgt hij voorgeschoteld bij de ontvangst in Zwolle tijdens zijn inhuldigingstour in 1766. De Zwolse kok Engelman kon dat, en was niet de enige. Er zijn in de achttiende eeuw in Nederland boeken en tijdschriften met recepten. >> |
Van dakdekker tot kok |  |
 | Hun verjaardag Zo. Daar zat hij dan. Wit tafellinnen, een sneeuwlandschap. Zelfs de muziek klonk wit – iets met triangels en bellen. Hij moest in de woonkamer blijven, ze wilde hem verrassen. Twee jaar samen al. |
 | Op reis met Colonel Sanders ‘Waarom heb jij in Christusnaam een emmer chickenwings bij je?’ Allison verspert me de doorgang tot de hotelkamer. We leerden elkaar kennen in de bus richting het noorden van China en besloten een kamer te delen om kosten te besparen. Allison is een foodie uit New York. Ze heeft een foodblog met duizenden volgers. Ze dacht in mij een gelijkgestemde te hebben gevonden, aangezien eten en schrijven ook mijn grootste passies zijn, maar nu val ik door de mand. Een emmer KFC-chickenwings is in foodieland zo’n beetje het symbool van de duivel. Ik zeg dat ik ze meeneem naar de bergen voor een meisje op het Tibetaans Plateau, dat het voor mij verder ook een groot mysterie is waarom ze me dat verzoek deed. Maar voor haar heb ik afgedaan. Iemand die een emmer kippenvleugels meezeult door China, waar de keuken zoveel te bieden heeft, kan geen foodie zijn..>> |
 | FriesFranse wijn Ik rijd door de Zuid-Franse Corbières, een lege wereld waarin je je blijft verbazen over de perfect onderhouden stroken asfalt die van niets naar nergens lopen. Met altijd een telefoonlijn in de berm, die braaf mee slingert met alle bochten. Een van die lijnen leidt naar Fontjoncouse, een dorpje niet ver van Narbonne, waar een niet-alledaagse Nederlandse woont: Karen Haanstra, uit Leeuwarden. Veel te blond en veel te lang (royaal over de 1 meter 80) om voor een Française door te gaan. Maar ze oefent een zeer Frans vak uit, dat van vigneronne en gîtehoudster, onder de naam Fontaine des Joncs. We wonen ongeveer een uur bij elkaar vandaan en kennen elkaar nu een klein jaartje. Misschien worden we wel vriendinnen. Ze is leuk. En gek genoeg.>> |
 | Côte de bouillon! We gaan deze keer aan de rosé - de pornoster onder de wijnen. Rosé staat niet direct bekend om haar complexiteit, maar ze is vrolijker dan rood en niet zo preuts als wit. Perfect gezelschap voor aan het zwembad, en in het hogere segment ook geschikt als tafeldame bij de maaltijd. Rosé is wat je noemt een lekker ding. Rosé is bovendien heerlijk paradoxaal. Het begint al bij de kleur. Die kan variëren van licht zalm tot diep framboos, en maakt haar onweerstaanbaar als een roze babyhuidje of sappige perendrup. Anderzijds kan die snoepjestint haar een goedkoop, bijna ordinair uiterlijk geven, waar zelfbenoemde wijnsnobs niet graag mee gezien worden. Er wordt vaak minachtend over rosé gedaan, terwijl de meeste kwaadsprekers zich meermaals aan haar vergrepen hebben. Je wéét dat het mis kan gaan als je een fles rosé bestelt, verleiden kan ze als geen ander. Zou dat de reden zijn dat serieuze lui er zo huiverig voor zijn? >>
|
Met levenskracht hoef je niet dood te gaan Schreeuwerig rode tomaten staan voor een noodlijdende psyche en eten na de dood voor een levenskracht die het sterven ongedaan kan maken. Als mensen in de films van de Spaanse regisseur Pedro Almodóvar eten, is dat nooit zomaar. Voedsel heeft altijd betekenis. Zijn nieuwste film is in de maak en het wordt weer een typische Almodóvar: met sterke, veerkrachtige en etende vrouwen in de hoofdrol. Als voorproefje kijken we naar de voedselsymboliek in zijn eerdere werk.>> |  |
 | De Scandinavische landen zijn rolmodel op gebied van muziek, mode en design. De afgelopen tien jaar zijn daar hun keukens bij gekomen. Die gaat voor vers, puur, eenvoudig, regionaal, duurzaam en seizoensgebonden. Vikingen in de keuken In 2004 heeft een aantal Scandinavische topchefs, waaronder René Redzepi, Mathias Dahlgren en Björn Frantzén, het manifest van de New Nordic Kitchen ondertekend. De chefs gaan prat op het gebruik van ingrediënten en producten die karakteristiek zijn voor de regio en die ook uiting geven aan onderliggende culturen. Als dat zo is, hoe is die dan gegrondvest in de culinaire historie van de Scandinavische landen? Er zal toch wel meer te vinden zijn dan die eeuwige gravad lax en al die zure bessen? >> |
Rqaddid, een ranzige zonnespijs |  |
 | Dineren bij de Tolstoj’s In 1874 gaf de broer van Sofia Tolstaja, Stepan Behrs, zijn zus bij wijze van grap een gebonden versie van haar eigen kookboek. Het boek, een verzameling recepten die de echtgenote van Lev Tolstoj over de jaren bijeen had gesprokkeld, diende als basis voor de maaltijden van het grote schrijversgezin op hun landgoed. De recepten bieden, samen met haar dagboekaantekeningen, een prachtig inkijkje in de gewoontes van de negentiende-eeuwse aristocratie op het Russische platteland. |
Valaiswijnen Reis een paar dagen rond langs wijnhuizen in de Valais, in gezelschap van de bevlogen ampelograaf en wijnliefhebber José Vouillamoz en je bent geheel bekeerd. De wijnen uit dit Zwitserse wijngebied zijn groots. Vouillamoz is druivengeneticus en bestudeert de afkomst en historie van druivenrassen. Hij is onder wijnkenners bekend als auteur van het standaardwerk Wine Grapes, dat hij samen met Jancis Robinson en Julia Harding schreef. Als hij over de – soms incestueuze – familierelaties tussen de verschillende druivenrassen kan vertellen, komt hij op dreef. >> |  |
Het zwarte imago van Monsanto In de vrij op internet verkrijgbare film van Marie-Monique Robin, De Wereld volgens Monsanto (2008), is met beelden en interviews de rol van Monsanto aan de kaak gesteld. Bij het PCB-schandaal in Anniston (Alabama), bij het lobbyen voor een boterzacht overheidsregiem voor Genetisch Gemodificeerde Organismen (GGO), bij de productie en marketing van rBGH (groeihormoon voor koeien, in Europa verboden) en het labellen met groen en afbreekbaar van chemische producten. Tegelijkertijd echter krijgt het Amerikaanse chemische en landbouwkundige bedrijf de laatste jaren heel wat lof toegezwaaid, bijvoorbeeld door NRC-correspondent Diederik van Hoogstraten. >> |  |
 | Ynske Boersma dwaalt op het eiland Grande Isla de Chiloé, in het Noorden van Chileens Patagonië. Ze ontdekt dat de Chiloten veel eten en de boel garen zoals ze dat al zesduizend jaar doen. Geile trollen en oereten Een tak druipend van dauw slaat in mijn gezicht. In de verte klinkt een schor geluid. Als gehypnotiseerd zoek ik door het nachtelijke woud een weg in de richting van het geluid. Een gebocheld wezentje, met een mantel van stro, verspert me de weg. Op zijn hoofd prijkt een puntmutsje. 'Gggg…ggggg,' murmelt de trol nog maar eens, en fixeert me met zijn ogen. Ik voel me als getroffen door de bliksem, zoals in de boeken van Harlequin. Wild van verlangen ruk ik de kleren van mijn lijf en werp me aan zijn stompe trollenvoeten, waarna we de liefde bedrijven op het natte bladerdek.>> |
De Rode Draad Een exotische boekenkast in Groningen We zitten nog geen vijf minuten of de tafel staat vol lekkernijen: Malteser geitenkaas, salami, Russische croutons van roggebrood, zoetzure auberginespread en Iraans Oskubrood. Zachte venkelthee erbij en het verhaal van Patrick van der Stigchel om alles lekker te smeren. Hij is van huis uit Germanist, afgestudeerd op de Duitse koloniale roman, en studeerde ook Swahili. Altijd heeft hij een hang gehad naar exotische culturen en reisde door Zuidoost-Azië en Afrika. Vijftien jaar geleden, hij werkte toen bij Wehkamp, begon hij aan zijn speurtocht naar bijzondere kookboeken: ‘Ik verzamel alleen exotische titels, als het maar niet van die boeken zijn die van elkaar overgeschreven lijken, die voegen niets toe.>> |  |
 | Duizend kilo uien in een bad En zo arriveert het gezin vanuit het tropische Javaanse Bandoeng in een interneringskamp in het druilerige Leersum. Door de nieuwe functie van vader, adjudant in het Utrechts Militair Hospitaal, komt snel een vijfkamerflat in Amersfoort beschikbaar. En daar wonen ze. Vader, moeder, tien kinderen, een blanda (een Nederlandse weesjongen uit Java die als zoon is aangenomen), een oma en een oom met tropenkolder. >> |
Eet matig en je wordt honderd ‘Iedere ochtend word ik rond vijf uur wakker en sta om zes uur op. Nadat ik me gewassen heb, drink ik eerst een liter water’, zegt de 92-jarige Victor Manuel Segura. Don Tico, zoals iedereen hem in het Costaricaanse dorpje Rio Negro noemt, wrijft over zijn buik. ‘Dat is goed om de hele machine op gang te brengen. Daarna kijk ik bij de kippen en varkens en eet een bord vol gallo pinto (rijst met bonen) met daarnaast eieren, kaas of vlees. Dan ga ik naar de plaza, zo’n dertig tot veertig minuten lopen en klets met de mensen die daar op dat moment zijn. Tegen twaalven eet ik mijn lunch. Dat zijn de enige twee keer per dag dat ik eet. Mijn leven lang ben ik dat gewend. Bij de lunch eet ik ook geen grote hoeveelheid.‘>> |  |
Asterix en Opperdoes De Opperdoezer Ronde is niet zo maar een piepertje. Nee, het is met afstand de lekkerste aardappel van ons land. En bovendien een pieper die bindt. Niet alleen letterlijk (op het fornuis dus), maar ook figuurlijk. Lees Asterix er maar op na. Het is als met de toverdrank van de druïde Panoramix, die de inwoners van dat kleine dorpje in Gallië bindt. In hun strijd tegen de Romeinen, zeker, waardoor de grote Julius Caesar de wanhoop nabij is. Maar tevens in hun verlangen naar Walhalla, de mooiste vrouw van het dorp. Én aan tafel, waar ze samen, in het kielzog van Obelix, hun wilde zwijnen verorberen. Zo’n heilzame werking heeft dit piepertje ook voor Opperdoes, het dorp van zijn geboorte. >> |  |
Aardbei en yoghurt, een gelukkig huwelijk? Een aardbeienpaar zwemt in de yoghurt, muzikaal begeleidt door muziek van Grieg. Voilà, het hoogtepunt uit de geschiedenis van de Nederlandse aardbeienyoghurt. Een duik in deze roze zachte materie onthult de harde waarheid. Lees over het uiterlijk van de aardbei, het innerlijk van yoghurt. De talrijke aardbeienyoghurtverpakkingen in de koelvitrine van de supermarkt onthullen veel over de aardbei en zijn rol in het eten dat wij in supermarkten krijgen aangeboden. Je zou verwachten dat in het geval van zo’n groot aanbod, de fabrikanten hun best doen om zich te onderscheiden. Dat is niet waar. .>> |  |
Bierboeken Steeds meer mensen drinken bier bij het eten. De consumptie van pils mag dan stagneren, velen ontdekken de smaakwereld van speciaalbier bij het eten. In betrekkelijk korte tijd zijn vier Nederlandstalige boeken verschenen, met een hoofdrol voor bier. Drie uit België, Bordje Bier, Koken met Trappistenbier en Chimay Pères Trappistes. En in Nederland verscheen Bier&Spijs, waarin uitsluitend in Nederland gebrouwen biertjes centraal staan. Met uitzondering van een aantal gerechten in Koken met Trappistenbier, zijn de meeste recepten vrij eenvoudig te bereiden. De bierkeuzes zijn meestal goed gemotiveerd.>> |  |
